Wat is een teek?
Een teek is een kleine, spinachtige parasiet die zich vooral op de huid van mensen en dieren vastzet om zo bloed te kunnen zuigen. Ze zijn niet veel groter dan een speldenkop en kunnen niet vliegen of springen. Daarom laten ze zich vaak vanuit struiken, varens en hoog gras op hun gastheer vallen.
Waar en wanneer komen teken voor?
Parken, weilanden, tuinen en bosrijke gebieden zijn de plaatsen bij uitstek om een teek tegen het lijf te lopen. In de periode tussen maart en oktober loop je het grootste risico op een tekenbeet. Teken zijn heel het jaar door aanwezig, maar pas bij temperaturen boven de 10° C worden ze actief.
|
Januari
|
Februari
|
Maart
|
April
|
Mei
|
Juni
|
Juli
|
Augustus
|
September
|
Oktober
|
November
|
December
|
Zijn teken gevaarlijk?
Een beet van een teek is vaak onschuldig en pijnloos. Wanneer de teek echter besmet is met een bacterie, kunt u er wel ziek van worden.
België
De bacterie Borrelia burgdorferi is de meest voorkomende ziekmakende bacterie in België. Als de teek besmet is met die bacterie, kunt u na zijn beet de ziekte van Lyme krijgen. Daarvoor moet de teek minstens 12 tot 24 u op de huid gezeten hebben. Het is dus van groot belang om de teek zo snel mogelijk op de correcte manier te verwijderen.
Centraal-Europa
In Centraal-Europa (Oostenrijk, Zwitserland, Zuid-Duitsland, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Polen, ex-Joegoslavië, ex-USSR, Bulgarije, Roemenië, Duitsland, Oostenrijk, Hongarije …) kunnen de teken ook besmet zijn met een virus dat ontsteking van de hersenvliezen en/of van het hersenweefsel kan veroorzaken. Gelukkig kunt u zich laten vaccineren tegen dat virus. Tegen Borrelia is er echter geen vaccin beschikbaar.
Wat is de ziekte van Lyme?
Niet iedereen die gebeten wordt door een teek krijgt de ziekte van Lyme. Bij ongeveer 1,1 tot 3,4% van de personen met een tekenbeet ontwikkelt de ziekte zich. In 60% van de gevallen treedt na de beet een rode, ringvormige uitslag op. Na enige tijd kunnen er griepachtige verschijnselen optreden zoals hoofdpijn, keelpijn, vermoeidheid en koorts. Vaak verdwijnen de symptomen vanzelf. Het is echter van zeer groot belang dat van zodra die symptomen optreden, u contact opneemt met uw huisarts. Die zal u een antibioticakuur voorschrijven. Als de ziekte niet op tijd wordt ontdekt, bestaat immers de kans op meer ernstige verschijnselen waarbij spieren, gewrichten, het zenuwstelsel en het hart kunnen worden aangetast. De meeste van die verschijnselen zijn omkeerbaar als u ze laat behandelen. Alleen de gewrichtsklachten kunnen van blijvend zijn, zelfs na behandeling. Hoe langer u wacht met de behandeling, hoe langer het herstel zal duren.
Een beet! En nu?
Verwijder de teek zo snel mogelijk op de juiste manier!
Let op!
- Beschadig de teek niet.
- Als u geen pincet of tekentang heeft, probeer dan de teek zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast te houden tijdens het verwijderen.
- Knijp bij het verwijderen niet in het achterlichaam van de teek en trek er niet aan.
- Ontsmet de wonde achteraf met alcohol.
- Noteer de dag van de beet.
Voorkomen is beter dan genezen!
Enkele tips vooraf en tijdens het wandelen
- Draag gesloten schoenen.
- Doe een lange broek aan en stop uw broekspijpen in uw sokken.
- Draag kledij met lange mouwen;
- Teken kruipen vaak op het hoofd van een kind; laat hen daarom een pet dragen als extra bescherming.
- Vermijd contact met struikgewas en hoog gras, blijf zoveel mogelijk op de paden.
Gaat u naar een natuurgebied waar veel teken voorkomen, dan kunt u de huid insmeren met insectenwerende middelen op basis van DEET. Let wel, die bieden slechts tijdelijk bescherming. Wees extra voorzichtig bij kinderen en gebruik bij hen enkel een product met maximaal 20% DEET. Lees aandachtig de bijsluiter.
Onthoud
- Controleer na iedere wandeling in de natuur grondig de huid en verwijder eventuele teken op de juiste manier.
- Vergeet bij kinderen ook niet de controle van hun hoofdhuid.
- Niet iedereen die een tekenbeet krijgt, wordt ziek.
- De verschijnselen van de ziekte kunnen van persoon tot persoon verschillen.
- Ga naar de huisarts als u na een tekenbeet ziekteverschijnselen vertoont.
- Neem nooit op eigen initiatief preventief antibiotica.
Registreer je beet!
Neem deel in het tellen van tekenbeten op mensen in België en registreer elke tekenbeet op www.TekenNet.be.
TekenNet is een onderzoeksproject van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV-ISP) dat wordt beheerd door de dienst Epidemiologie van Infectieziekten.
Het doel van TekenNet is om gegevens te verzamelen over:
- het aantal personen die een tekenbeet oplopen;
- de plaatsen in België waar tekenbeten het meest voorkomen;
- het aantal personen die na een tekenbeet een arts raadplegen;
- het aantal personen die na een tekenbeet een erythema migrans vertonen.
Door deze gegevens te verzamelen kan meer nauwkeurige informatie verschaft worden over waar en wanneer teken actief zijn in België, zodat de mensen die mogelijks blootgesteld worden aan tekenbeten beter aan actieve preventie kunnen doen.
Het project startte in juni 2015. De resultaten en de noodzaak om het onderzoek verder te zetten worden jaarlijks geëvalueerd.
Meer info
Bron: Agentschap Zorg & Gezondheid